Een storm in een kopje?

Deze, van origine Zuid-Afrikaanse, helderrode volksdrank is bezig aan een flinke opmars en wint wereldwijd aan populariteit. En zo gek is dat niet. Met haar diepe aroma en volle smaak is Rooibos uniek in haar soort en een feestje om te drinken. Maar, met de stijgende vraag en huidige klimaatveranderingen, is het maar de vraag hoe lang we hier nog van kunnen genieten.

Zuid-Afrikaanse pracht

Bij de Westkaap van Zuid-Afrika vind je het Cedargebergte. Een wildernis van prachtige bergkammen en steile pieken. Door het rotsachtige terrein banen zich kronkelende bergriviertjes. Het unieke microklimaat, waarbij het in de winter veel regent en het in de zomer droog is, zorgt voor vegetatie die je nergens anders ter wereld tegenkomt. Dit gebied vormt de thuisbasis van de Rooibos.

Rooibos is afkomstig van de Rooibosstruik. Deze grasachtige plant is groen van kleur en bestaat uit allemaal kleine naaldjes. Deze worden geplukt, gestampt, geoxideerd en vervolgens in de zon gelegd om te drogen. Na dit proces wordt de Rooibos verpakt, verscheept en naar jouw favoriete Simon Lévelt winkel vervoerd, waarna jij van een heerlijk kopje kunt nippen. Rooibos – wat letterlijk ‘rode struik’ betekent – dankt haar naam aan de kleur die de gedroogde blaadjes tijdens het oxidatieproces krijgen én aan de dieprode kleur dat het zetsel oplevert. De struik werd voor het eerst ontdekt in 1772 door Botanicus Carl Humberg. Het duurde echter nog een eeuw voordat een Russische immigrant de commerciële mogelijkheden van deze plant inzag en Rooibos haar opmars begon te maken. Momenteel zien we een stijgende lijn en is Rooibos niet meer weg te denken uit theedrinkend Nederland.

In de volksmond wordt vaak over ‘Rooibosthee’ gesproken. Officieel spreken we van een kruideninfusie. Rooibos is namelijk niet verwant aan de theeplant, de Camellia Sinensis. Gelukkig doet de benaming niets af aan de subtiele, zachte smaak en het geurige aroma. Rooibos is daarnaast rijk aan mineralen. Het heeft een laag looizuurgehalte en bevat, in tegenstelling tot reguliere theeën, geen theïne. Je kunt het ’s avonds met een gerust hart drinken. Hoewel het wetenschappelijk niet bewezen is, worden er veel positieve gezondheidseigenschappen aan Rooibos toegeschreven. In Japan gelooft men zelfs dat Rooibos het leven verlengt en hebben ze het de toepasselijke naam ‘Long Life Tea’ gegeven. Of dit natuurlijke levenselixer daadwerkelijk werkt blijft de vraag, maar proberen kan natuurlijk nooit kwaad.

Vraag en aanbod

Alles bij elkaar opgeteld is de huidige Rooibos populariteit goed te verklaren. Maar, hier ligt ook direct het probleem. De vraag groeit en het aanbod blijft achter. En dat zorgt voor onrust op de markt.

Naast de ‘normale’ schommelingen op het gebied van vraag en aanbod, moeten we niet vergeten dat we te maken hebben met een natuurproduct. Rooibos heeft een cyclisch karakter. Dat wil zeggen dat perioden van overvloed en tekort elkaar afwisselen. De oogsten kunnen sterk uiteenlopen wat effect heeft op de marktprijs. Zeker wanneer je het beperkte productiegebied in ogenschouw neemt. De Rooibosstruik groeit namelijk alléén op de Cedarbergen bij de Westkaap van Zuid-Afrika.

Momenteel kampen de boeren met extreme droogte die al een geruime tijd aanhoudt. De vooruitzichten zijn moeilijk te voorspellen, maar zien er vooralsnog matig uit. Dit, in combinatie met de slechte oogst van de afgelopen seizoenen en het feit dat de reservevoorraden uitgeput raken, heeft grote gevolgen voor de Rooibosliefhebber. Door de beperkte hoeveelheid stijgt de prijs en wordt het product lastiger verkrijgbaar.

Gevolgen

Op dit moment hanteren producenten een marktstrategie waarbij ze zich in eerste instantie richten op retailers en merken. Handelaren komen op de tweede plaats. Simon Lévelt heeft, dankzij haar goede contacten met de producent, een kleine voorsprong. We doen er alles aan om onze voorraad veilig te stellen en voldoende reserves op te bouwen. In maart 2016 hebben wij onze prijs iets moeten verhogen, maar het ziet er naar uit dat wij voorlopig voldoende voorraad hebben. Met het oog op de toekomst zijn onze Zuid-Afrikaanse boeren al enige tijd terug begonnen met het aanplanten van extra hectaren. Binnen twee jaar worden deze gewassen geoogst waarmee onze producent het productievolume weer gelijk probeert te trekken. De tussenliggende periode hopen wij te overbruggen met onze reserves. Voorlopig kun je dus gewoon blijven genieten van ons (recent vernieuwde!) Rooibos assortiment. Gelukkig blijkt het, ondanks de orkaan op de internationale markt, voor Simon Lévelt toch een storm in een kopje te zijn.